Ook onder u dwaalleraren

2 Petrus 2:1-10a

1 Toch zijn er destijds onder het volk ook valse profeten opgetreden, en zo zullen er ook onder u dwaalleraren verschijnen. Ze zullen met verderfelijke ketterijen komen en zelfs de meester die hen heeft vrijgekocht verloochenen. Daarmee bewerken ze spoedig hun eigen ondergang. 2 Velen zullen hun losbandig gedrag overnemen en zo de weg van de waarheid in opspraak brengen. 3 Gedreven door hebzucht zullen ze u bedriegen met misleidende verhalen, maar hun vonnis is allang geveld, hun ondergang laat niet op zich wachten. 4 Immers, God heeft zelfs engelen die gezondigd hadden niet gespaard maar hen in de Tartarus geworpen. Daar, in de diepste duisternis, blijven ze opgesloten om hun vonnis af te wachten. 5 Evenmin heeft hij de wereld uit de voortijd gespaard; alleen Noach, de heraut van de rechtvaardigheid, liet hij met zeven anderen in leven toen hij de watervloed over die wereld vol zondaars liet komen. 6 Ook Sodom en Gomorra heeft hij tot de vernietiging veroordeeld, hij heeft die steden in de as gelegd en ze daarmee ten voorbeeld gesteld aan alle zondaars van latere tijden. 7 Maar Lot, die rechtvaardig was en zwaar leed onder de losbandige levenswandel van die wettelozen, redde hij. 8 Deze rechtvaardige woonde te midden van hen, en dag in dag uit werd zijn rechtschapen ziel gekweld wanneer hij hoorde en zag hoe ze zich aan God noch gebod stoorden. 9 De Heer blijkt dus vromen uit de beproeving te kunnen redden en onrechtvaardigen gevangen te kunnen houden tot de dag van het oordeel, om hen dan te straffen. 10 Hij straft vooral diegenen die zich, door onreine verlangens gedreven, overgeven aan schaamteloze losbandigheid en het gezag van de Heer verachten. (NBV)

Met de passage die we vandaag lezen uit de Tweede Brief van Petrus zijn we weer helemaal thuis. De gemeente wordt gewaarschuwd tegen dwaalleraars, valse profeten. En dit gedeelte staat al een jaar op het leesrooster dat we hier volgen. Het is dus niet speciaal uitgezocht omdat zo’n valse profeet ons wil wijsmaken dat vaccinatie en corona te maken hebben met het einde der tijden. De brief is niet geschreven aan een bepaalde gemeente maar meer in het algemeen voor elke kerkelijke gemeente bedoeld. Van begin af aan is de beweging van de Weg, zoals die nog in de Handelingen werd genoemd en ook hier wordt genoemd, geplaagd door mensen die aan die succesvolle beweging willen verdienen. Als je de pracht en praal ziet waarmee in sommige kerken de leiders worden omringt dan mag je best denken dat er nog steeds niet veel veranderd is.

Natuurlijk mogen vrijgestelden voor de verkondiging best een redelijk loon ontvangen. Maar we mogen nooit vergeten dat een Apostel als Paulus zich er op beriep zelf zijn kost te verdienen. Hervormingsbewegingen in de kerken hebben dan ook altijd de nadruk gelegd op soberheid. De eerste, en tot nu toe enige, Nederlandse Paus, Adrianus VI, werd om zijn soberheid zelfs bekend. Jammer dat hij aan de inhoud van de leer van de kerk van zijn dagen niet net zoveel aandacht besteedde, dan had hij eerst recht een hervormer geworden en was de herdenking van zijn Pausschap enkele jaren geleden pas echt belangrijk geweest. Nu was de herdenking van zijn tijdgenoot Johannes Calvijn heel wat belangrijker. Maar die hebzuchtige dwaalleraars en valse profeten krijgen hun verdiende loon wel volgens de schrijver van deze brief. En bij het schetsen van de straffen die hen te wachten staan gaat hij zelfs te rade in de Griekse mythologie waar de Titanen werden opgesloten ver onder de Tartarus.

Neem die straffen dus niet al te letterlijk maar kijk liever uit of de leer die je hoort verkondigen wel dicht genoeg bij de bedoeling van de Bijbel blijft. Nu zal openbare schaamteloze losbandigheid in onze dagen in onze kerken wel niet meer voorkomen maar er zijn nog steeds religieuze gemeenschappen waar de leiders hun volgelingen wijs maken dat de leider gemeenschap mag hebben met alle volgelingen, soms zelfs ongeacht hun leeftijd. Vooral in de Verenigde Staten van Noord Amerika duiken verhalen over dergelijke gemeenschappen met enige regelmaat op, maar niet alleen daar. Dergelijke gemeenschappen zijn vaak ook steunpilaren van zeer conservatieve politieke bewegingen. De brief van Petrus heeft ons de profeten van Israƫl gegeven als ijkpunten voor de juiste leer. Daar gaat het om recht en gerechtigheid, om de Wet van heb je naaste lief als jezelf, om delen met de minsten in de wereld. Daar vindt je de roep om wat in kerken vandaag de dag Werelddiakonaat heet, Kerk in Actie ook. Daar gaat het niet om zelfverrijking maar om de wereld rijker te maken door er minder armen te laten wonen. Daar kunnen wij ook onszelf aan toetsen, gaat het om ons eigen gewin of om het welzijn van onze naasten.